«Υπό την αιγίδα» (Γιατί το λέμε έτσι)

Γράφει ο Νίκος Μπατσικανής, ποιητής-συγγραφέας-μελετητής

Όταν κάποια εκδήλωση, τελετή, έκθεση, αγώνας ή διαγωνισμός γίνονται με τη βοήθεια, την υποστήριξη, την προστασία ή απλά την έγκριση κάποιου φορέα, τότε λέμε ότι είναι υπό την αιγίδα του. Όσο κι αν μας φαίνεται παράξενο, προέρχεται από τη λέξη «αίγα», όπως λεγόταν παλαιότερα αιξ (αιγός) η κατσίκα (γίδα). Πρόκειται για την κατσίκα Αμάλθεια, που με το γάλα της ανατράφηκε ο Δίας, όταν η μητέρα του Ρέα τον έστειλε να μεγαλώσει στο βουνό Δικταίο της Κρήτης, Δικταίο Άντρο, για να τον σώσει από τη μανία που είχε ο πατέρας του Κρόνος να τρώει τα παιδιά του, φοβούμενος ότι κάποιο από αυτά θα του πάρει το θρόνο. Την ανατροφή του παιδιού ανέλαβαν οι κόρες του, τότε, βασιλιά της Κρήτης Μέλισσου, Αδράστεια και Μέλισσα. Τις φωνές, δε, του μικρού παιδιού, σκέπαζαν με αλαλαγμούς οι Κορύβαντες ή Κουρήτες, αλλά όταν τους ανακάλυψε ο Κρόνος, τους μεταμόρφωσε σε λιοντάρια, γι’ αυτό κι ο Δίας, μετά την επικράτησή του, τους έκανε βασιλιάδες των ζώων.

.

Η Αμάλθεια ήταν ένα τρομερό ζώο. Καταγόταν από τον Ήλιο, και είχε φοβερή όψη που δεν μπορούσε κανείς να υποφέρει, ούτε αυτοί οι Τιτάνες. Γι’ αυτό το λόγο, η θεά Γη την έκρυβε σε μια σπηλιά. Το δέρμα της, που τίποτα δεν μπορούσε να διαπεράσει, φόρεσε αργότερα ο Ζευς, με συμβουλή της Θέμιδας, στον αγώνα του κατά του πατέρα του και των άλλων Τιτάνων και νίκησε. Ο Κρόνος είχε μείνει ήσυχος ότι κανένας απόγονός του δε ζούσε, γιατί ξεγελάστηκε από την έγκυο γυναίκα του, η οποία του είχε δώσει να καταπιεί μια φασκιωμένη πέτρα. Πριν τη μάχη, βέβαια, ο Δίας ζήτησε τη βοήθεια της κόρης του Ωκεανού, Μήτιδας, που δίνοντας ένα δηλητήριο στον Κρόνο, τον είχε αναγκάσει να βγάλει από την κοιλιά του τα φαγωμένα παιδιά κι αδέλφια του: Ήρα, Ήφαιστο, Άρτεμη, Ποσειδώνα, Εκάτη και τις Μοίρες, που τον βοήθησαν στην Τιτανομαχία. Επίσης, υποστηρίχτηκε από τους Κύκλωπες, στους οποίους ξανάδωσε ζωή, κι αυτοί με τη σειρά τους του χάρισαν την αστραπή, τη βροντή και τον κεραυνό. Την προβιά αυτή την αιγίδα, όπως λεγόταν, τότε, χάρισε ο Δίας, αργότερα, στην κόρη του Αθηνά, και είναι αυτή που βλέπουμε να τυλίγει τους ώμους και να πέφτει στο πλάι στ’ αγάλματα, ως κροσσωτή αιγίδα, προστατεύοντας τη θεά.

Με τον ίδιο μύθο συνδέεται κι αυτός για «το κέρας της Αμάλθειας», που, όπως προανέφερα, ήταν κόρη του Ήλιου και είχε πολλά χαρίσματα. Όποιος άγγιζε τα κέρατά της, που ήταν σύμβολα γονιμότητας κι αφθονίας, γέμιζε με όλα τα καλά της γης. Από ευγνωμοσύνη, ο αρχηγός του Ελληνικού Πανθέου τα χάρισε στις δύο τροφούς του, που αργότερα τις ανέβασε στον ουράνιο θόλο. Υπάρχουν, βέβαια, κι άλλες παραλλαγές του μύθου, όπως, ότι ο Δίας μεγάλωσε κι ανατράφηκε από τη νύμφη Αμάλθεια.

(Στοιχεία: διάφορες Εγκυκλοπαίδειες)