Αγάπη, Μούσα της Ποίησης και όλων των Τεχνών

Αγάπη: Μούσα των ποιητών! Εκείνη που έγραψε εκατομμύρια βιβλία, για εκείνη που υπάρχει η Μουσική, η Ζωή… η ανθρώπινη ύπαρξη. Με μεγάλη πλειοψηφία οι δημιουργοί καταπιάνονται με τον Έρωτα και τους καημούς της Αγάπης σε όλες τις Τέχνες: Η Αγάπη κρατάει τα σκήπτρα στη θεματολογία, περισσότερο κι από αυτήν την ίδια την Ελευθερία, ακόμα και από την ίδια τη Ζωή, γεγονότα που αποτελούν προϋποθέσεις, για να μπορούμε να υπάρχουμε και ν’ αγαπάμε.

Κατά την επικρατέστερη εκδοχή, η λέξη Αγάπη προέρχεται από το «άγαν»-, που σημαίνει λίαν, πολύ, υπέρμετρα. Πράγματι, η Αγάπη ξεπερνάει το μέτρο… κάθε μέτρο. Σε κάποιες περιπτώσεις, η αγάπη είναι το όνειρο της απόλυτης ένωσης, και, κάποιες φορές, είναι τόσο δυνατή που τη ληξιαρχική της πράξη έρχεται να υπογράψει ο θάνατος.

Έρωτας... Όλα ξεκινάνε όταν κλείνουμε τα μάτια, είτε σ’ ένα φιλί, είτε σε μια αγκαλιά! Τις στιγμές αυτές, λοιπόν, τα συναισθήματα δεν έχουν όνομα, κι όλα είναι το ταίρι μας. Όταν χαμογελάει φωτίζεται ο κόσμος όλος. Ακόμα και ένα άγγιγμα, ένα χάδι, είναι ικανό να μας αφοπλίσει. Χάνονται οι σκέψεις, ακόμα και τα λόγια. Δεν υπάρχουν «γιατί», όλα είναι το άλλο μας μισό, εκεί, δίπλα μας. Δίνουμε σ’ αυτό, ρισκάρουμε, κι αν χρειαστεί, πεθαίνουμε γι’ αυτό! Δώσε, μη φοβάσαι τίποτα και κανέναν, ούτε τον εαυτό σου. Ακόμα κι αν βγούμε χαμένοι, πρέπει να νιώθουμε περήφανοι που κλάψαμε για τον Έρωτα. Αυτό είναι Έρωτας: Να μπορούμε να τα δώσουμε όλα, να ξέρουμε να δίνουμε, αλλά να ξέρουμε και να παίρνουμε. Έρωτας σημαίνει να ουρλιάζουμε, γυμνοί στη βροχή, στο κρύο ή στο χιόνι. Να βραχείς ως το μεδούλι και να νιώθεις ζωντανός! Ζήσε... Έρωτας είναι η Ζωή. Η λέξη από μόνη της αγιάζει καθετί που βρίσκεται σιμά της. Ο Έρωτας είναι ένας, δε γνωρίζει, σύνορα, φραγμούς, φύλλο, αποστάσεις. Δεν έχει μέτρα ούτε σταθμά.

Η Αγάπη είναι το υπέρτατο συναίσθημα… η μεγαλύτερη δύναμη του Ανθρώπου. Η Αγάπη είναι σαν τη φωτιά: Όμορφη σαν την κοιτάς από μακριά, ζεστή όταν την πλησιάζεις, καίγεσαι αν την αγγίξεις. Ευτυχείς όσοΙ έχουν νιώσει το υπέροχο αυτό συναίσθημα και τις συνέπειές του, έστω κι αν αυτές είναι οδυνηρές, καθώς η αληθινή Αγάπη, μπορεί να είναι ζωοδότρα, αλλά και θάνατος μαζί, κάποτε, να οδηγήσει κάποιον στην τρέλα, ακόμα και στο θάνατο. Η ιεροτελεστία αυτή, που είναι το υψηλότερο και το ευγενέστερο των αισθημάτων, του ανθρώπου, κοστίζει τόσο ακριβά (ενώ δεν κοστίζει τίποτα στην πραγματικότητα), ορισμένες φορές, και είναι τόσο σπάνια, ειδικά, στις μέρες μας. Η Αγάπη, που, πολλές φορές, έρχεται και φεύγει, λυσσομανώντας, όπως ο άνεμος, αφήνει πικρή γεύση, σε τυχόν έλλειψη ανταπόκρισης, χωρισμό και χαμό της. Ως αρχέγονο συναίσθημα, δεν υπόκειται σε νόμους, δεν έχει όρια και δε δέχεται όρους, ενώ, ειδικά ο Έρωτας, μπορεί να φτάσει στο αντίθετο άκρο, εκείνο του μίσους, σε αντίθεση με την Αγάπη που μπορεί να είναι άδολη, είτε προς ένα φίλο, ηλικιωμένους, παιδιά ή στα ζώα.

Για την Αγάπη έχουν μιλήσει πάρα πολλοί: Κατά τον Ησίοδο («Θεογονία»), ο Έρωτας γεννήθηκε με το σμίξιμο της Γης και του Χάους, ενώ, ο Σοφοκλής, στην «Αντιγόνη», έγραψε το περίφημο: «Έρως ανίκατε μάχαν», Για να συνεχίσει με τα λόγια της ίδιας της Αντιγόνης: «Ούτοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν», δηλαδή: Δε γεννήθηκα για να μισώ, αλλά για ν’ αγαπώ.

Μεγάλες προσωπικότητες, συγγραφείς και σοφοί, στην πορεία της Ανθρωπότητας, είπαν για την Αγάπη:
«Αν αγαπάς και υποφέρεις, αγάπα περισσότερο» (Βίκτωρ Ουγκώ).
«Δε θέλω να ζήσω, θέλω ν’ αγαπήσω, και να ζήσω παρεμπιπτόντως» (Έλα Φιτζέραλντ).
«Το μίσος δεν αντιμετωπίζει το μίσος. Μόνο η αγάπη το μπορεί» (Μάρτιν Λούθερ Κινγκ).
«Η Αγάπη είναι η μεγαλύτερη αρετή, είναι πιο μεγάλη και από το μαρτύριο. Χωρίς την αγάπη, το μαρτύριο δεν ωφελεί σε τίποτε» (Ιωάννης ο Χρυσόστομος).
Μα και ο Κύριος, για την Αγάπη ήλθε στη γη… και γι’ αυτήν Σταυρώθηκε… η Αγάπη είναι όλη η Φιλοσοφία της θρησκείας μας, με το: «Αγαπάτε αλλήλους».
Ο Απόστολος Παύλος, δε, στην Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή, κεφ. 13, υμνεί την Αγάπη, λέγοντας, μεταξύ άλλων:
«Η Αγάπη όλα τα καλύπτει, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει».
Από τότε, μέχρι σήμερα, συνέχισαν να υμνούν, τον Έρωτα, πολλοί δημιουργοί, με πρώτους τους μεγάλους ποιητές.
Οδ. Ελύτης: «Της Αγάπης αίματα με πορφύρωσαν…». Γ. Ρίτσος: «Η Σονάτα του Σεληνόφωτος: Άφησέ με να ’ρθω μαζί σου. Τι φεγγάρι, απόψε! Δε θα φαίνεται πως ασπρίσαν τα μαλλιά μου, το φεγγάρι θα κάνει χρυσά τα μαλλιά μου, δε θα καταλάβεις. Σώπα…». Γ. Σεφέρης: «Πάνω στην άμμο την ξανθή γράψαμε τ’ όνομά της. Ωραία που φύσηξε ο μπάτης και σβήστηκ’ η γραφή».

Όμως, και η λαϊκή Μούσα τραγούδησε τους καημούς της Αγάπης:
«Αν βουληθώ να σ’ αρνηθώ, να σ’ απολησμονήσω, να μην εβρώ νερό να πιω, μη ρούχο να φορήσω», (Κύπρος).
«Πιάσε μαχαίρι δίκοπο και την καρδιά μου σκίσε, μα πρόσεξε μη σκοτωθείς, γιατί εκεί μέσα είσαι», (Κρήτη). Τόση ομορφιά και δύναμη μέσα σε λίγα λόγια! Τόση ομορφιά και δύναμη όση κι αυτή της Αγάπης.
Επίσης, το ελληνικό τραγούδι μάς έδωσε ανεπανάληπτα κι αξέχαστα τραγούδια:
«Αγάπη, που 'γινες δίκοπο μαχαίρι». (Μ. Χατζιδάκις - Μιχ. Κακογιάννης).
«Φαίδρα» (Αγάπη μου, αγάπη μου η νύχτα θα μας πάρει). (Μ. και Γιαν. Θεοδωράκης).
«Τι 'ν' αυτό που το λένε αγάπη;» (Τ. Μωράκης - Γιάννης Φερμάνογλου).
«Αν σ' αρνηθώ, αγάπη μου». (Μ. Πλέσσας - Δανάη).
«Μεγάλος Ερωτικός», όπου ο Μ. Χατζιδάκις μελοποίησε στίχους, όπως:
«Σ' αγαπώ, δεν μπορώ τίποτ' άλλο να πω, πιο βαθύ, πιο απλό, πιο μεγάλο»! (Μυρτιώτισσα)
«Απ’ όλα τ’ άστρα τ’ ουρανού ένα είναι που σου μοιάζει, ένα που βγαίνει το πουρνό, όταν γλυκοχαράζει» (παραδοσιακό).
«Και παράμερα σ' επήρα, εις σε μια τριανταφυλλιά, κι έπεσά σου, αγάλι-αγάλι, στην ολόλευκη αγκαλιά. Κάθε φίλημα, ψυχή μου, όπου μου ’δινες γλυκά, εξεφύτρωνε άλλο ρόδο απ’ την τριανταφυλλιά» (Δ. Σολωμός).

Εκατομμύρια συνθέσεις και έργα σε όλες τις Τέχνες, από την Αφροδίτη της Μήλου κι αυτή του Μποτιτσέλι, ως υπέροχα μυθιστορήματα και τραγούδια Αγάπης, σε όλες τις Γλώσσες του Κόσμου, από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, που συντρόφεψαν τα ερωτικά μας σκιρτήματα, όπως ενδεικτικά: «Μον Αμούρ», σε απόδοση της ιέρειας Αμάλιας Ροντρίγκεζ, και «Αμάντο μιο», ερμηνευμένο, μοναδικά, από την εκρηκτική Ρίτα Χέιγουορθ, στην ταινία «Τζίλντα».
Με τα κλασσικά, ποιητικά, «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», του γίγαντα Γουίλιαμ Σαίξπηρ, κι «Ερωτόκριτος και Αρετούσα», του δικού μας Βιτσέντζου Κορνάρου, πριν και μετά απ’ αυτά, τα είπαν όλα οι μεγάλοι της Τέχνης. Ο Κίπλινγκ, υμνώντας τον Άνθρωπο και την άδολη Αγάπη, με το «Αν…»:
«Αν οι φίλοι κι οι εχθροί σου δε μπορούν να σε πληγώσουν, αν οι σχέσεις με μεγάλους τα μυαλά δε σου σηκώνουν, αν τους πάντες λογαριάζεις, και …καθέναν χωριστά, αν μπορέσεις να φυλάξεις και τα ξένα μυστικά, Ε!!! ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ, ΤΟΤΕ … Θα μπορέσεις να απολαύσεις όπως πρέπει τη ζωή σου, Θα ’σαι άνθρωπος ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ, ΚΙ ΟΛΗ Η ΓΗ ΘΑ’ ΝΑΙ ΔΙΚΗ ΣΟΥ!!!!».

Για να επαναλάβει τις παραινέσεις αυτές κι ο μεγάλος συγγραφέας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες (χτυπημένος από καρκίνο, πια), όταν, σε αποχαιρετιστήρια επιστολή, που έστειλε στους φίλους του, έγραψε:
«Θεέ μου, αν μπορούσα, θα έγραφα το μίσος μου πάνω στον πάγο και θα περίμενα να βγει ο ήλιος. Θα ζωγράφιζα, μ’ ένα όνειρο του Βαν Γκογκ, πάνω στ’ άστρα, ένα ποίημα του Μπενεντέτι, κι ένα τραγούδι του Σερτ θα ήταν η σερενάτα που θα χάριζα στη σελήνη. Θα πότιζα με τα δάκρυά μου τα τριαντάφυλλα, για να νιώσω τον πόνο από τ’ αγκάθια τους και το φιλί των πετάλων τους.
Θεέ μου, αν είχα ένα κομμάτι ζωή... δε θ’ άφηνα να περάσει ούτε μια μέρα χωρίς να πω στους ανθρώπους, γύρω μου, ότι τους αγαπώ. Θα τους έκανα όλους ευτυχισμένους, και θα ζούσα ερωτευμένος με τον Έρωτα».
«Αγάπη», θέμα ανεξάντλητο, όπως και η ίδια. Έγινε μια απλή, αντιπροσωπευτική, αναφορά.

Νίκος Μπατσικανής, συγγραφέας - ποιητής (Προφίλ)