Από Ομήρου Οδύσσεια, ραψωδία κ΄

Λύνουν τ’ ασκί κι οι άνεμοι όξω χυθήκανε όλοι,
κι αυτούς τους πέταξε άξαφνα στο πέλαγο η αντάρα,
αλάργα πάλε απ’ τη γλυκιά πατρίδα, ενώ θρηνούσαν.
Ξύπνησα τότε κι έλεγα στην άφοβη καρδιά μου,
να πέσω αμέσως να πνιγώ στο κύμα απ’ το καράβι
ή να βαστάξω αμίλητα και στη ζωή να μείνω.

(Οδύσσεια, ραψωδία κ΄, στ.: 48-53, μτφρ.: Ζήσιμου Σιδέρη)

Τί κάνατε, σύντροφοι, εκεί, τί κάνατε;
Την άβυσσο, ταλαίπωροι, ελευθερώσατε,
όχι την άβυσσο, το Έρεβος, τον Κέρβερο
που να κατασπαράξει θέλει τ’ όνειρό μας το μεγάλο.
Αχ, οι Θεοί με κυνηγούν κι οι Μοίρες με χλευάζουν
και πλάνητας θα καταντήσω, σκόρπιος άνεμος
για λίγα ζητιανεύοντας ψιχία της πατρίδας.
Αχ, καπνό πατρώο θα δω, σπίτι δε θα γευτώ!
Δεν ήτανε ασκός μ’ Ανέμους τούτος, δεν ήταν. Όχι!
Το κουτί ήταν της πανάρχαιας Πανδώρας
που απ’ τα Τάρταρα της Λήθης γύρισε κι αμόλησε
τις Ερινύες που διψούν για το αίμα ονειρευτών
που τόλμησαν να πλησιάσουν την Ιθάκη τους.
Αλλοίμονο, εκεί που τη ζωή μας θ’ ανασταίναμε
στου Ποσειδώνα πέσαμε τα ιοβόλα άγγιστρα.

Σκίστε τα ρούχα, ρίξτε χώμα στα μαλλιά
στα δάκρυά σας λευκανθείτε, σα θρόισμα τ’ ανέμου
ελαφρείς να γίνετε μήπως κι ο Θεός μας λυπηθεί.
Εμπρός, γκρεμούς ανηλεείς ν’ ανέβουμε έχουμε
από μαύρες θάλασσες και στεριές αβυσσοτόκους.
Αχ, Άδη που πεθύμησες στο Χάος να μας γκρεμίσεις.
Κι ορίζοντας πουθενά – γιατί δεν ξέρω πια
που τελειώνει ο Ορίζοντας κι αν τελειώνει!

Μα όχι! Δεν τη χάσαμε την Ιθάκη μας. Όχι!
Κι ας φουρτούνιασε η ψυχή από τα πάθη μας
τη στιγμή που σπίθα ένιωσε του Παραδείσου.
Αχ, είμαι ο Οδυσσέας και πάντα θά ’μαι
και το έπος τούτο πρέπει να το ζήσω!
Εμπρός, αδέρφια κάμετε τα δάκρυα κουπιά
και την πίστη άφθαρτο άσειστο πανί,
ντυθείτε την αλμύρα, μεταλάβετε τον Ουρανό
μη και ναυαγήσει τ’ Όνειρο στις ερημιές του χρόνου.
Όρτσα οι καρδιές. Τώρ’ αρχίζει το ταξίδι μας!

Βασίλης Μ. Κομπορόζος