Πέμπτη, Φεβρουαρίου 11, 2010

Χαϊκού και τάνκα


Για τα χαϊκού (στα ιαπωνικά: 俳句, δηλαδή «αστείος στίχος») μιλήσαμε σε προηγούμενη ανάρτησή μας. Είχε γίνει μάλιστα αυτό, με την ευκαιρία της δημοσίευσης ορισμένων εξαιρετικών χαϊκού της συγγραφέως και συμπαραστάτριάς μας κυρίας Παναγιώτας Ζαλώνη.

Αισθανθήκαμε την ανάγκη να επανέλθουμε στην έννοια του όρου, επειδή οι προηγούμενες πληροφορίες μας, υπήρξαν επιεικώς ελλιπείς. Συμπληρωματικά, λοιπόν, αναφέρουμε ότι τα χαϊκού υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες στη μετρική μα και στο νόημά τους.

Μορφολογικά απαρτίζονται από τρεις ομάδες των 5, 7, 5 συλλαβών, οι οποίες τοποθετούνται σε τρεις στίχους για έμφαση ή σε έναν, χωρισμένο με κενά. Έτσι, συνολικά αποτελούνται από 17 συλλαβές και είναι η πιο σύντομη μορφή ποίησης στον κόσμο.

Νοηματικά, τα χαϊκού στην παραδοσιακή τους μορφή, οφείλουν να περιγράφουν μια εικόνα της φύσης προσφέροντας ταυτόχρονα στον αναγνώστη στοιχεία για την εποχή του χρόνου μέσα από τις λεγόμενες «εποχιακές λέξεις» ενός παμπάλαιου ιαπωνικού κώδικα, ονόματι Κίγκο.

Σήμερα ωστόσο, οι ποιητές χαϊκού ακολουθούν μια πολύ πιο ελεύθερη φόρμα. Ο ιδρυτής του σύγχρονου χαϊκού ως αυτόνομη μορφή ποίησης ήταν ο Μασαόκα Σίκι, ο οποίος επίσης διαμόρφωσε τον όρο χαϊκού (από τους παλιότερους χαϊκάι ή χόκκου).

Ένα χαϊκού διαβάζεται σε μια αναπνοή, κάτι που δεν συμβαίνει στην προγενέστερη μορφή του, το τάνκα. Αλλά, πριν μιλήσουμε εκτενέστερα για τούτη την πιο «αρχέγονη» μορφή, ας χαρούμε – στην αμέσως επόμενη ανάρτησή μας – μερικά τάνκα της κυρίας Παναγιώτας Ζαλώνη.

Verse Monkey!

Δεν υπάρχουν σχόλια: